Φιλαρμονική Βαρθολομιού-Μουσικός Σύλλογος Ορφέας

 Ο Μουσικός Σύλλογος "Ορφέας" ιδρύθηκε το 1960. Το πρώτο Δ.Σ. του συλλόγου "ΟΡΦΕΑΣ" το αποτελούσαν οι Διονύσιος Σ. Βασιλάκης, Σταύρος Βύνιας, Σπύρος Θεοδόσης, Παναγιώτης Κ. Καλαμαράς, Διονύσιος Μανιάτης, Ανδρέας Γ. Μπράτης, Διονύσιος Ξένος και Αντώνιος Σούλης.

Πρώτος μαέστρος ο Γεράσιμος Μανωλάτος.

Οι μαθητές της που πρώτοι εμφανίστηκαν στις 15 Αυγούστου 1960 ήταν: Στέφανος Αδαός, Νικόλαος Βρυώνης, Διονύσιος Δρογγίτης, Θεόδωρος Κοροβέσης, Δημήτριος Κοντάρης, Ξενοφών Θανόπουλος, Γεώργιος Σπεντζάρης, Κων/νος Μανιάτης, Σταύρος Θανόπουλος, Χρήστος Ντούγκας, Γεώργιος Π.Σπεντζάρης, Γεώργιος Γιατράς, Αλέκος Βύτανος, Νικόλαος Σκούρτας και άλλοι. ( Τα στοιχεία έχουν παρθεί από το βιβλίο του Α.Μπράτη "Βαρθολομιό - Η ιστορία των νεότερων χρόνων 1914-1990 και οι πρωτεργάτες της προόδου του". Η φωτογραφία είναι από το "Μνήμης Εγκώμιον" του Λαογραφικού Μουσείου Βαρθολομιού).

Για τη συνέχεια, θα επικαλεστώ τη δική μου μνήμη:

Κάπου μεταξύ 1990-1994 πήρα πρόσκληση σαν μέλος του συλλόγου "ΟΡΦΕΑ" να πάω στη Γενική Συνέλευση όπου θα συζητούσαμε τις προτάσεις του Δήμου για δημιουργία "Δημοτικής Φιλαρμονικής".

Οι προτάσεις αυτές ήταν:

1. Ο δήμος Βαρθολομιού (δήμαρχος Γ.Αρβανίτης) θα προχωρούσε στην ίδρυση Δημοτικής Φιλαρμονικής, η οποία θα απορροφούσε το δυναμικό του Συλλόγου, θα αναλάβαινε τις υποχρεώσεις του και την περιουσία του.

2. Στο βαθμό που η Γενική Συνέλευση θα δεχόταν την πρόταση του Δήμου, θα έπρεπε:

• Να πάρει απόφαση διάλυσης του Συλλόγου στην οποία θα αναφερόταν ρητά ότι όλα τα κινητά περιουσιακά στοιχεία της (Μουσικά όργανα, στολές κλπ), θα μεταβιβάζονταν στο Δήμο.

• Να εξουσιοδοτήσει το Διοικητικό της Συμβούλιο να υπογράψει συμβόλαιο με το Δήμο στο οποίο θα παραχωρούσε την ακίνητη περιουσία του Συλλόγου που ήταν ένα τμήμα από ένα οικόπεδο (όπου σήμερα υπάρχει το Α΄Νηπιαγωγείο).

• Στο ίδιο συμβόλαιο θα προβλεπόταν ότι ο Δήμος αναλάβαινε την υποχρέωση να στεγάσει τη Φιλαρμονική στο "Πολιτιστικό Κέντρο" που είχε προγραμματίσει να χτίσει. Στο οικόπεδο του ΟΡΦΕΑ, όμως.

Νομίζω ότι έφυγα από τη Συνέλευση επειδή οι διαφωνίες ήταν έντονες, τα πνεύματα είχαν οξυνθεί και αυτό δεν μου άρεσε καθόλου.

Έμαθα αργότερα ότι η Συνέλευση δέχτηκε την πρόταση του Δήμου, προχώρησε στη διάλυση του Σωματείου και έτσι έγινε το Συμβόλαιο όπως το ζητούσε ο Δήμος. 

Ο Σύλλογος "ΟΡΦΕΑΣ" πέρασε στην ιστορία.

  Εδώ με ευκαιρία την απάντηση του τότε προέδρου του συλλόγου "ΟΡΦΕΑΣ", Γιώργη Κοκορίνου σε σχετικό σχόλιό μου στο facebook, πρέπει να σημειώσουμε ότι:

Όταν διαλύθηκε ο σύλλογος, στο συμβόλαιο δεν μπήκε ρήτρα με χρονικούς ή άλλους περιορισμούς που να λέει κάτι σαν "Αν ο Δήμος δεν υλοποιήσει τη δέσμευσή του μέσα στα επόμενα 10 π.χ. χρόνια, τότε η δωρέά καταπίπτει και το οικόπεδο επιστρέφει στον δωρητή ΟΡΦΕΑ" ή "Αν ο Δήμος παραβιάσει όρους του συμβολαίου, τότε η δωρεά καταπίπτει και το οικόπεδο επιστρέφει στον δωρητή ΟΡΦΕΑ" . Δεν μπήκαν τέτοιες ρήτρες, γιατί ο ΟΡΦΕΑΣ είχε ήδη διαλυθεί -σαν να λέμε ότι κάποιος είχε πεθάνει χωρίς κληρονόμους- και δεν θα είχε νομικά κανένα νόημα. Αρα η δεωρεά ουσιαστικά έγινε ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ. Ο Δήμος λοιπόν, όποια αυθαιρεσία και να έκανε, δεν θα υπήρχε κανείς να το αμφισβητήσει. Πάλι καλά που δεν ... παραχώρησε το οικόπεδο σε κάποιον ιδιώτη για να ανοίξει σουπερμάρκετ. Και αυτό δεν έγινε απλώς γιατί θα είχε μεγάλο πολιτικό κόστος.

Αυτή η απόφαση εξαφάνισε τη Φιλαρμονική και το σύλλογο "ΟΡΦΕΑ" από το προσκήνιο, απλά και μόνο επειδή δεν υπήρχε πλέον υπεύθυνος νομικά φορέας. Ο Δήμος είχε αναλάβει υποχρεώσεις που δεν μπορούσε μικρο-μεσοπρόθεσμα να τηρήσει. Τα μουσικά όργανα δόθηκαν στο Δήμο και σκούριαζαν σε μια αποθήκη και οι στολές φαγώθηκαν από τους σκόρους.

Η κατάσταση αυτή κράτησε αρκετά, ώσπου βρέθηκε μια προσωρινή λύση: Στεγάστηκε στην αρχή σε κάποια αίθουσα του Α΄ Δημοτικού Σχολείου και στη συνέχεια σε αίθουσα του Γυμνασίου, που ήδη ασφυκτιούσε από τη λειτουργία τριών σχολείων στο κτίριό του.

Κάπου στα 1999 (δήμαρχος ο Στ.Αδαός) σαν πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά και Διευθυντής του Λυκείου, πρότεινα στο Δήμαρχο να στεγαστεί η Φιλαρμονική στο κτίριο του Περιφερειακού ιατρείου που είχε ανεκμετάλλευτους χώρους και να δημιουργηθεί ίδιο ΝΠΔΔ επιχορηγούμενο από το Δήμο το οποίο και θα αναλάβαινε τη μισθοδοσία δασκάλου Μουσικής. Αυτά έπρεπε να γίνουν επειγόντως επειδή το Μουσικό Σχολείο αναπτυσσόταν ραγδαία και τα κτιριακά προβλήματα των σχολείων οξύνονταν.

Η πρόταση αυτή έγινε δεκτή από το Δήμαρχο, η "Δημοτική Φιλαρμονική" ξεκίνησε το ταχύτερο δυνατό, επισκευάσαμε όσα όργανα είχαν διασωθεί, αγοράσαμε καινούργιες στολές, βρήκαμε δάσκαλο, η Φιλαρμονική λειτούργησε.

Το νέο ΝΠΔΔ είχε την επωνυμία "Φιλαρμονική Δήμου Βαρθολομιού".Καταρτίσαμε τον κανονισμό λειτουργίας του, ορίσαμε τα μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου, εγγράψαμε στον προϋπολογισμό του Δήμου τα ποσά που χρειάζονταν για να πληρωθεί ο δάσκαλος, να αγοραστούν στολές, να επισκευαστούν τα όργανα, να αντιατασταθούν τα κατεστραμμένα, να πληρωθεί ο υπάλληλος του Δήμου που θα αναλάβαινε τη γραμματειακή στήριξη και ... ξεκινήσαμε τη λειτουργία της.

Ενδεχομένως η σχετική πρότασή μας στο Δημοτικό Συμβούλιο να έγινε και ομόφωνα δεκτή, πράγμα όχι τόσο συχνό.

Έτσι είχε η κατάσταση και πήγαινε μια χαρά, μέχρι που ξέσπασε η λαίλαπα με τη δημιουργία του Καλλικρατικού Δήμου (δήμαρχος Α.Καστρινός).

Το ΝΠΔΔ "Φιλαρμονική Δήμου Βαρθολομιού" πέθανε, μαζί με το Δήμο Βαρθολομιού, εγκαταλείφθηκε, η Φιλαρμονική έμεινε στα χαρτιά μόνο. Και οι δυο πέθαναν χωρίς κληρονόμους πάλι. Ποιός να διεκδικήσει το δίκιο τους;

Το οικόπεδο του -νεκρού πια Δήμου Βαρθολομιού- που προοριζόταν για κτίριο Πολιτιστικού Κέντρου- άλλαξε χρήση και εκεί έγινε το Α'Νηπιαγωγείο Βαρθολομιού. Η επιχορήγηση προς το ΝΠ Πολιτισμού του νέου Δήμου (Πηνειού) κόπηκε με το μαχαίρι, όπως μαρτυρά και η τοποθέτηση του για κάποιο διάστημα προέδρου του Χρήστου Βρυώνη:

• 20-12-2012 Παραίτηση Χ.Βρυώνη (Η επιστολή παραίτησης του Χ. Βρυώνη, όπως κατατέθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο και όπως είναι δημοσιευμένη στο φύλλο 29 της "αναζήτησης").

«Όπως είναι γνωστό τα τελευταία δύο χρόνια, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, το Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού- Αθλητισμού και Περιβάλλοντος του Δήμου μας υπολειτουργεί , αφού υπάρχει αδυναμία να στηριχθούν αποτελεσματικά οι δραστηριότητές του. Υπάρχουν οφειλές από τις διάφορες εκδηλώσεις του Νομικού Προσώπου το 2011, οφειλές για τις οποίες, πολλοί δικαιούχοι απευθύνονται σε μένα με φορτικότητα ακόμα και με παραστάσεις στο σπίτι μου και για το 2012 ουσιαστικά λειτουργεί για να πληρώνονται οι δυο εργαζόμενοι που ανήκουν στο Ν. Π. και οι οποίοι απασχολούνται στις υπηρεσίες καθαριότητας του Δήμου. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, έχω προτείνει στον κ. Δήμαρχο προτείνω και στο Δημοτικό Συμβούλιο, να εξετάσετε τη δυνατότητα κατάργησης του Ν. Π. και οι αρμοδιότητές του να ασκούνται από τις υπηρεσίες του Δήμου και τους αντίστοιχους Αντιδημάρχους. Για τους παραπάνω λόγους, είμαι αναγκασμένος να υποβάλλω την παραίτηση μου από πρόεδρος του Νομικού Προσώπου Πολιτισμού- Αθλητισμού και Περιβάλλοντος του Δήμου Πηνειού, αφού πρώτα σας ευχαριστήσω, για την τιμητική για μένα, επιλογή σας.»

  Την ίδια εποχή βέβαια ο Δήμος Πηνειού επιχορηγούσε μια χαρά μόνο τα ... ποδοσφαρικά σωματεία.  Εδώ πρέπει βέβαια να σημειώσω ότι ο πολιτισμός σε κάθε δήμο οφείλει να προχωράει και λίγο πιο πέρα από τις επιχορηγήσεις κάποιων ποδοσφαιρικών -κυρίως- σωματείων.  Αλλά τι να γίνει, έτσι αντιλαμβάνονται κάποιοι τον πολιτισμό.

   Το  Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού- Αθλητισμού και Περιβάλλοντος έχει αφεθεί μέχρι σήμερα στην τύχη του. Το μόνο που κάνει πια είναι κάποιες φανφάρες σε κάποιες δημοτικές φιέστες.

Μέσα σε όλη αυτή την εγκατάλειψη και πολιτιστική ένδοια, εμφανίστηκε το ενδιαφέρον μερικών συμπολιτών, που με επικεφαλής τον Γιώργο Βύτανο, το Χρυσόστομο Αντωνιάδη, το Χρήστο Αντωνόπουλο και άλλους, ξεκίνησαν μια σοβαρή προσπάθεια επαναλειτουργίας της Φιλαρμονικής, ιδρύοντας ένα νέο Σύλλογο με τίτλο που θυμίζει την παλιά ονομασία: "ΟΡΦΕΑΣ 2015".

Η κίνηση αυτή είχε κάποιο αποτέλεσμα, γιατί ανάγκασε το δυσκίνητο, γραφειοκρατικό  και απρόθυμο, Δήμο Πηνειού, να επιτρέψει στο νέο Σύλλογο να κάνει μερικά από αυτά που από το Συμβόλαιο είχε υποχρέωση ο Δήμος να υλοποιήσει. Ένα από αυτά ήταν να δώσει στέγη στη Φιλαρμονική στο νεοκατασκευασμένο -επί τέλους-"Πολιτιστικό Κέντρο Βαρθολομιού". Κι αυτό, επειδή το κτίριο του Περιφερειακού Ιατρείου ήθελε πολλές δαπάνες για επισκευές για να εξακολουθήσει να τη στεγάζει.

Σήμερα η Φιλαρμονική λειτουργεί κάπως ερμαφρόδιτα: Νομικά και διοικητικά ανήκει στο  Ν.Π.Δ.Δ. Πολιτισμού-Αθλητισμού του Δήμου, αλλά λειτουργεί με την ευθύνη ενός Ν.Π.Ι.Δ., του νέου Συλλόγου "ΟΡΦΕΑΣ 2015" και στεγάζεται στο "Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο Βαρθολομιού" σε συνθήκες πρωτόγονες θα έλεγα.

Μέσα στις υποχρεώσεις του Δήμου όμως είναι και η μισθοδοσία του δασκάλου.

Παρόλα αυτά η Φιλαρμονική έχει εγκαταλειφθεί από το Δήμο Πηνειού. Σχετική είναι και η έκκληση του ΔΣ του Συλλόγου "ΟΡΦΕΑΣ 2015" ΕΔΩ  

Οι προοπτικές για το άμεσο μέλλον

   Η σημερινή κατάσταση είναι απογοητευτική. Το κτίριο του Πολιτιστικού Κέντρου Βαρθολομιού, προσπαθεί να ανταποκριθεί σε πολλές ανάγκες αλλά όποιος ζητάει πολλά, χάνει και τα λίγα.

Στεγάζει ήδη το Λαογραφικό Μουσείο και τη Φιλαρμονική και προσπαθεί να ανταποκριθεί και στην ανάγκη του Θεατρικού Ομίλου να φιλοξενήσει κάποιες πρόβες και κάποιες παραστάσεις. Αυτά είναι πάρα πολλά για ένα μικρό κτίριο σαν αυτό.

Κατ΄ αρχήν το Πολιτιστικό Κέντρο δεν σχεδιάστηκε ούτε για Μουσείο, ούτε για αίθουσα Φιλαρμονικής, ούτε για παραστάσεις. Ένας Θεός μόνο ξέρει για τι ακριβώς το προόριζε ο μελετητής. Ίσως για βιβλιοθήκη ή για γραφεία.Ετσι εννοούν κάποιοι τον πολιτισμό.

Γιατί ούτε κατάλληλη μόνωση έχει, ούτε αίθουσα θεατρικών παραστάσεων διαθέτει, ούτε ένα καμαρίνι για να αλλάζουν ρούχα οι ηθοποιοί έχει. Και ας μην κάνουμε λόγο για παράσταση χωρίς χώρους για παρασκήνια και επαρκείς τουαλέτες.

Τα νέα όμως είναι ευχάριστα. Μάθαμε ότι ο συμπολίτης Χρήστος Πατσός είναι διατεθειμένος να δωρήσει στο Δήμο ένα οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο, 400 τετραγωνικών μέτρων και σημερινής αντικειμενικής αξίας 28.000 ευρώ για τη στέγαση της Φιλαρμονικής Βαρθολομιού.

Ιδού λοιπόν Δήμαρχε πεδίον δόξης λαμπρόν.

    Κάθε δήμαρχος μας άφησε τουλάχιστον ένα σπουδαίο έργο για να τον θυμόμαστε. Εσύ μπορείς να αφήσεις τουλάχιστον δύο: Το κτίριο του Μουσικού Σχολείου, που από ότι φαίνεται θα κατασκευαστεί μέσα στη θητεία σου και ένα ακόμη λαμπρό αλλά και κατάλληλο κτίριο, που θα στεγάσει και τη Δημοτική Φιλαρμονική Βαρθολομιού.